ابلاغ مصوبه مقابله با انتشار اخبار جعلی فضای مجازی - وبلاگ کاتالوگ و بروشور

به گزارش وبلاگ کاتالوگ و بروشور، شورای عالی فضای مجازی الزامات پیشگیری و مقابله با نشر اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی مصوب جلسه 68 این شورا در 16 دی ماه 99 را با هدف صیانت از سلامت و امنیت روانی جامعه و کاهش آسیب های مربوطه از طریق معین اقدامات پیشگیرانه و واکنشی و ارتقا سطح مسئولیت پذیری و پاسخگویی هماهنگ و به هنگام برای مقابله با ناهنجاری ها و پیامدهای آن ابلاغ کرد.

با توجه به گسترش رسانه های ارتباطی نوین به ویژه پیام رسان های اجتماعی، افزایش جریان تولید و انتشار اطلاعات، اخبار و محتوای خبری در فضای مجازی، آسیب هایی که این اخبار جعلی به همراه دارند، تهدیدی برای امنیت ملی به حساب می آید. این اخبار خلاف واقع، تحریف شده و جعلی، آرامش اجتماعی را بر هم زده و انسجام ملی را خدشه دار می کند.

از این رو شورای عالی فضای مجازی در آخرین جلسه خود در دی ماه 99 با تصویب سندی، مدیریت بر این فضا را در راستای کاهش آسیب های ناشی از انتشار اخبار خلاف واقع، در دستور کار قرار داد.

در این مصوبه گفته شده که نشر و بازنشر وسیع و سریع اطلاعات، اخبار و محتوای خبری تحریف شده و خلاف واقع عموماً با هدف ضربه به حیثیت اشخاص، آسیب به امنیت روانی، عوام فریبی، بی اعتبار‬ سازی نهادها و گزارش های رسمی، ایجاد ترس و وحشت عمومی، برهم زدن آرامش اجتماعی، تضعیف انسجام ملی و تأثیرگذاری بر نتایج انتخابات صورت می گیرد.

مطابق با این مصوبه تقسیم کار میان بیش از 9 دستگاه مسئول اجرا شده است.

وظایف وزارت ارشاد در مقابله با اخبار جعلی فضای مجازی

در این مصوبه برای سکوهای نشر و درگاه های نشر جهت مواجهه با پیامدهای اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع وظایفی مقرر شده است. این مصوبه شامل درگاه های نشری می شود که بیش از 5 هزار مخاطب دارند.

وزارت ارشاد مکلف شده که درگاه های نشر (پایگاه های اطلاعاتی و سایت ها) را شناسایی و احراز کند. سکوهایی که این درگاه ها روی آنها سرویس می گیرند نیز شامل این بخش شده و باید شناسایی شوند.

این وزارتخانه مکلف شده که سازوکار جامعی برای رصد و راستی آزمایی اطلاعات و اخبار ایجاد کند. به بیان دیگر باید یک پلتفرم مرجع برای آگاهی رسانی به مردم در رابطه با اخبار صحیح ایجاد و در آن پلتفرم، اخبار خلاف واقع به مردم آگاهی رسانی شود.

این وزارتخانه همچنین باید یک نظام اعتبارسنجی ایجاد کند تا درگاه هایی که نسبت به انتشار اخبار اقدام می کنند، از نظر صحت اخبار، درجه بندی شوند.

وزارت ارشاد باید ظرف 3 ماه این وظایف را در قالب یک طرح جامع ارائه کند.

پیاده سازی نظام اعتبارسنجی و رتبه بندی درگاه ها و سکوهای نشر با همکاری سازمان صدا و سیما و وزارت ارشاد انجام خواهد شد.

لایحه قضائی برای مقابله با اخبار جعلی فضای مجازی تدوین می شود

مطابق این سند، قوه قضائیه با همکاری مرکز ملی فضای مجازی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، باید نسبت به ارائه لایحه قضائی مقابله با اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع با پوشش همه ابعاد اقدام کند.

مصادیق جرم مشهود در حوزه اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع باید در این لایحه تعیین شود. این لایحه باید در مجلس شورای اسلامی تصویب شود.

مسئولیت صاحب پلتفرم و منتشر کننده خبر نیز مطابق با آئین نامه قوه قضائیه تعیین تکلیف خواهد شد.

از سوی دیگر در این لایحه باید صلاحیت محاکم جمهوری اسلامی برای آن بخش از اخبار خلاف واقع که درگاه ها و پلتفرم های خارجی علیه کشور نشر می دهند، تبیین شود.

هیئت نظارت بر مطبوعات نیز درگاه های نشر داخلی را مطابق با شرایط مندرج در قانون مطبوعات به عنوان نشریه الکترونیک محسوب می کند. بر این اساس شیوه نامه جدید نظارت بر تخلفات ناشی از اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع در چارچوب قانون و آئین نامه های موجود تهیه و به اجرا در می آید.

ارتقای تاب آوری اجتماعی در مواجهه با اخبار به صدا و سیما سپرده شد

بر اساس این مصوبه سازمان صدا و سیما برای آگاه سازی افکاری عمومی، ارتقای تاب آوری اجتماعی و کاهش میزان اثرگذاری از اخبار و محتوای خلاف واقع باید اقدام کند.

به بیان دیگر سازمان صداوسیما باید اقدام به موقع در خصوص اخبار خلاف واقع داشته باشد؛ به این معنی که در سطوح ملی و محلی به صورت میدانی اخبار جعلی و خلاف واقع را اطلاع رسانی کند.

در همین حال ارتقای سواد فضای مجازی و سطح آگاهی آحاد جامعه برای مواجهه با اخبار جعلی و خلاف واقع به وزارتخانه هایی مانند وزارت علوم، آموزش و پرورش و وزارت بهداشت و نیز سازمان صدا و سیما بر مبنای ظرفیت های قانونی هر یک، سپرده شده است.

مطابق با این سند، وزارت امور خارجه باید علیه منشأ خارجی اخبار جعلی اقدام کند. به این معنی که این وزارتخانه با بهره گیری از ظرفیت های حقوقی و دیپلماتیک، برای مقابله با موارد ارجاعی از سوی دستگاه های مسئول در خصوص عملیات سازمان یافته انتشار اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع علیه منافع و امنیت ملی با منشأ خارجی اقدام خواهد کرد.