سرانجام فصل گرما در مازندران و آغاز فصل سرما زمان خاموشی چراغ مسافرت یا به تعبیری گردشگری است - وبلاگ کاتالوگ و بروشور

به گزارش وبلاگ کاتالوگ و بروشور، ایرنا/ براساس گزارشات منتشر گشته، خاتمه فصل گرما در مازندران و آغاز فصل سرما زمان خاموشی چراغ مسافرت یا به تعبیری گردشگری است.

نیمه نخست سال جهانگردی مازندران نیز با خاتمه تابستان و میزبانی از حدود 20 میلیون نفر جهانگرد خاتمه یافت؛ دورانی که در صنعت جهانگردی استان در پرترافیک ترین شرایط خود قرار گرفته است، اما همه ساله همزمان با شروع فصل سرما شاهد کاهش چشمگیر حضور جهانگردان در استان هستیم که البته به معنای خالی شدن استان از مسافر بویژه ویلاخوابی نیست.

اما در نگاهی کلی و بازدید میدانی در استان بخصوص شهرهای ساحلی که مقصد اصلی جهانگردان و مسافران است، کاملا سردی بازار یا حداقل نیمه کسادی بازار جهانگردی آشکار است؛ سواحل خلوت، خیابان های کم ترافیک، کم رنگ شدن پلاک خودروهای غیربومی، رستوران های ساکت و هتل های بی مشتری. اینها همه و همه نشان از این دارد که جهانگردی مازندران به خواب نیمه زمستانی فرو رفته است.

حتی تعطیلات خاتمه هفته نیز دیگر از ترافیک های سنگین جاده هراز و چالوس و بعلاوه شهرهای ساحلی خبری نیست و محدودیت های ترافیکی نیز در این روزهای بی مصرف می گردد. اما این اتفاق به معنای نبود ظرفیت های جهانگردی در استان نیست، زیرا در کنار بسترهای جهانگردی بهاره و تابستانه، دارای ظرفیت بزرگ جهانگردی زمستانه است که در ورطه فراموشی قرار گرفته است.

داشتن 550 کیلومتر نوار کوهستانی، برخورداری از بیشترین تراکم جنگل های سرد و بارانی و در اختیار داشتن مرتفع ترین کوه ها و قلل کشور که می تواند همانند کشورهای پیشرو در حوزه جهانگردی زمستانه مانند نروژ، سوئیس، دانمارک به عنوان ظرفیت مهم جهانگردی تبدیل گردد؛ ظرفیتی که این کشورها به برترین شکل ممکن مدیریت و مورد استفاده قرار دادند. در حالی که تمام جهانگردی مازندران با حداقل بخش اعظم این صنعت در استان به حوزه دریا خلاصه شده و عملا در فصل سرما بلااستفاده می گردد.

چند سالی هم است که جهانگردی زمستانی و غیبت آن در برنامه ریزی تیتر رسانه های استان مازندران است، اما همچنان شاهد جای خالی اینگونه جهانگردی در تقویم فصلی استان هستیم. پیش از این با سرمایه گذاران متعدد حوزه جهانگردی گفت و گو کردیم که تقریبا همگی اعتقاد داشتند که به علت فصلی بودن جهانگردی، ریسک سرمایه گذاری در بخش زمستانی بالا است. البته آنها نبود زیرساختها برای سرمایه گذاری در بخش جهانگردی زمستانی و بعلاوه فقدان تعریف لکه جهانگردی برای زمستان را نیز از دیگر ایرادات برنامه ریزی استان مازندران عنوان نمودند.

پاسخ به این پرسش که چرا اقتصاد جهانگردی استان در فصل زمستان تعطیل است یا بطور دقیق تر اینکه چرا جهانگردی زمستانه در استانی با ظرفیت های انکارناپذیر مازندران نتوانست شکل بگیرد؟ گویا امروز بیش از هر زمان دیگری احتیاجمند آنالیز است.

ریحانه کلهر، کارشناس جهانگردی درباره آسیب شناسی شکل نگرفتن جهانگردی زمستانه در مازندران گفت: در موضوع جهانگردی زمستانه باید به عمق بیشتری توجه کنیم و نباید نگاه سطحی به این موضوع داشته باشیم. باید اعتراف کرد و مطمئن هستم مسئولان نیز معترف هستند که در سطح کلان جهانگردی مازندران در محور دریا و ساحل تعریف شده و این شرایط نیز حدود یک قرن قدمت دارد و طی دهه ها به همه نهادهای برنامه ریز و تصمیم گیرنده حوزه جهانگردی تحمیل شده است.

وی با به کار بردن اصطلاح جهانگردی دریازده برای صنعت توریسم مازندران شرح داد: ظرفیت جهانگردی زمستانی به میزان کافی در مازندران وجود دارد و نمیتوان از لحاظ ظرفیت یا منابع بالقوه مازندران را فقیر در این بخش دانست. برای تغییر این وظعیت نخستین گام تغییر نگرش مسئولان و سرمایه گذاران از نگاه سنتی و حرکت به سمت جهت نو در بخش جهانگرد است.

این کارشناس جهانگردی طرح مساله ریسک بالای جهانگردی و یا فقدان ظرفیت جهانگردی زمستانی را بهانه های منسوخ شده دانست و اضافه نمود: نباید همیشه پشت این بهانه جویی ها عوامل اصلی را پنهان کرد و یک ظرفیت بزرگ اقتصادی را بلا استفاده گذاشت. برای مثال در نظر بگیرید مجموعه جهانگردی آبعلی یا پیست کوهستانی دیزین سالانه در فصل زمستان و حتی تابستان چه حجم از منابع اقتصادی و حضور جهانگرد را به خود جذب می نماید که می توانست این ظرفیت در استان مازندران بهره برداری گردد.

کلهر بعلاوه به محرومیت زیرساختی در بخش جهانگردی کوهستانی اشاره نمود و ادامه داد: نمیتوان گفت زیرساخت ها باید تقویت گردد، زیرا اصلا زیرساختی که مسئولان بخواهند برای جهانگردی زمستانی تقویت نمایند وجود ندارد. اغلب منطقه ها کوهستانی مازندران در فصل زمستان مسدود شده و اصلا غیر قابل تردد هستند. حتی بعضی جاده های مواصلاتی استان نیز در این فصل مسدود می شوند که نشان دهنده ضعف زیرساختی است.

وی مهمترین علت را ناهمخوانی سیاست و نگرش بین دستگاهی، آن هم در داخل استان دانست و اضافه نمود: به این خاطر میگویم نگرش درون استانی، چون قوانین به میزان کافی وجوددارد و بسیاری از استانها بهره برداری حداکثری از این قوانین را داشته و دارند. البته باید به این موضوع نیز اشاره نمود که طی سالهای اخیر امکانات و خدمات منطقه ها کوهستانی از جمله راه، گازرسانی، تلفن، اینترنت به صورت چشمگیری تقویت شده که میتوان از همین بستر برای برنامه ریزی جهانگردی زمستانه استفاده کرد و برخلاف سواحل که تقریبا حدود هشت ماه از سال دارای رونق جهانگردی هستند، منطقه ها کوهستانی این ظرفیت را دارند که 12 ماه سال جهانگردان را به خود جذب نمایند.

به گفته این کارشناس جهانگردی، آنچه هنوز نتوانسته صنعت جهانگردی زمستانی را به مازندران وارد کند، نگرش موازی یا حتی مخالف نهادهای دارای اختیار است و لازمه تغییر این نگاه و رفتار، ورود نهادهای بالادستی و مدیریت ارشد استانی است تا دستگاه ها را برای هدفی مهم اقصادی همسو کند.

معاون جهانگردی اداره کل میراث فرهنگی مازندران نیز با اذعان به این که تا به امروز جهانگردی زمستانی و استفاده از ظرفیت های زمستانی استان به شکل مدیریت شده نگاه نشده، گفت: متاسفانه جهانگردی و صنعت توریسم در مازندران و بسیاری از نقاط دیگر کشور همیشه تقاضا محور بوده است به این معنا که یک سرمایه گذار زمین و منابع اقتصادی در اختیار دارد و براساس این منابع مطالبه مجوز و ایجاد تشکیلات و مجموعه جهانگردی می نماید.

مهران حسنی اضافه نمود: جهانگردی بخصوص در حوزه کوهستان و جهانگردی زمستانی احتیاجمند نگاهی عرضه محور و ایجاد بسته های تعریف شده برای گذاشتن بر روی میز سرمایه گذار است که بتواند به این حوزه ورود کند.

وی شرح داد: تمرکز بر حوزه دریا، کمبود زیرساختها در بخش های کوهستانی و بعلاوه احساس ریسک سرمایه گذاران در ورود به حوزه کوهستان در کنار یکدیگر موانعی بود که سیاست گذاری در حوزه جهانگردی را به سمت تقاضا محوری سوق داده است.

معاون جهانگردی مازندران عامل اصلی و مانع بنیادین جهانگردی کوهستانی و زمستانه را گارد بسته دستگاه های متولی دانست و گفت: آنطور که الان در صحنه می بینیم در بخش کوهستان به عنوان یک ظرفیت بزرگ هیچ راهبرد و هیچ بسته مشخصی نیست و این شرایط نیز ناشی از موازی کاری دستگاه ها و موانعی است که در مقابل جهانگردی وجود دارد.

وی اضافه نمود: برخلاف منطقه ها جلگه ای و ساحلی که شاهد مالکیت اراضی و ورود سهل سرمایه گذران هستیم، در بخش کوهستانی با نهادهایی روبرو هستیم که کاملا گارد خود را در برابر صنعت توریسم بسته اند. بسیاری از منابع و اراضی کوهستانی در اختیاری دستگاه هایی همانند منطقه ها طبیعی، محیط زیست و دیگر بخشها است که کاملا مانع توسعه و ورود جهانگرد هستند.

حسنی گفت: برای مثال در دهه های اخیر شاهد فعالیت انبوهی از معادن در منطقه ها کوهستانی هستیم که به صورت قارچ مانند در حال رشد هستند و آسیب جدی به ارتفاعات و عرصه های طبیعی و منابع آبی وارد کردند، در حالی که جهانگردی نتوانست در این بخش اجازه ورود بگیرد.

این مسئول توجه به جهانگردی زمستانه و استفاده از ظرفیت منطقه ها کوهستانی و جنگلی را احتیاجمند تحول در نگرش دستگاه ها متولی و دارنده اختیار دانست و تاکید نمود: حتی این مساله برای این نهادها فوایدی دارد که میتوان به مسئولیت پذیری در قبال طبیعت، کاهش مسئولیت حفاظتی دستگاه ها و انتقال آن به بخش خصوصی، جلوگیری از بهره برداری دیمی جهانگردی و مواردی اینچنینی اشاره نمود که در نهایت کار را برای دستگاه هایی همانند منابع طبیعی و دیگر نهادها آسان تر می نماید.

حسنی در خاتمه مطالبه گری رسانه ها را اقدامی مهم برای پای کار آوردن نهادها و دستگاه ها از جمله میراث فرهنگی عنوان نمود و گفت: باید رسانه این مساله را به عنوان احتیاج اقتصادی استان مطالبه گری کند تا همه را به دور یک میز برای تصمیمی واحد بنشاند.