نکات بسیار کاربردی در تربیت فرزند پسر در سنین مختلف
به گزارش وبلاگ کاتالوگ و بروشور، تربیت و پرورش صحیح فرزندان یکی از مهم ترین مشغله های ذهنی پدر و مادرهاست. در حقیقت، با ورود نوزاد به کانون گرم خانواده، زندگی زن و شوهر وارد مرحله جدیدی می گردد. اما به طور خاص، تربیت فرزند پسر علاوه بر شیرینی های بسیارش، دارای چالش های زیادی است. به طور معمول، والدین در تربیت فرزند پسر سختی بیشتری را نسبت به فرزندان دختر متحمل می شوند.
در واقع فرزندان پسر نیازمند به استقلال و آزادی های بیشتری هستند و این را از والدین خود مطالبه می نمایند، اما فرزندان دختر معمولاً بیشتر به خانواده وابسته هستند. از سوی دیگر، فرزندان پسر نیازمند الگوهای محکم و مستقلی هستند که این الگوها می توانند مادر یا پدر آنان باشند. به همین دلیل، در این مقاله قصد داریم تا نکاتی کاربردی به منظور تربیت فرزند پسر در سنین مختلف را مورد آنالیز قرار دهیم.
8 نکته کاربردی به منظور تربیت فرزند پسر
1. یاری کردن به تقویت و بروز احساسات
به طور معمول، مادران بیشتر با دخترانشان صحبت می نمایند. به همین دلیل، در حالت کلی فرزندان پسر دیرتر صحبت کردن را یاد می گیرند و قدرت کلامی پایین تری نسبت به دختران دارند. در حقیقت، پسران دوست دارند تا بیشتر احساسات خودشان را در دل نگاه دارند. در مواقع ناراحتی، دختران گریه می نمایند و پسران معمولاً دعوا و خشونت را انتخاب می نمایند.
بنابراین یکی از نکات ضروری در تربیت فرزند پسر این است که آنان را از سنین خیلی پایین تشویق کنید تا در خصوص هیجانات درونی خود صحبت نمایند، از سکوت و خاموشی بیرون بیایند و عکس العمل خودشان را با سخن گفتن نشان دهند. همچنین به یاد داشته باشید که محبت و عشقتان را به صورت کلامی به فرزندانتان ابراز کنید؛ چراکه این موضوع موجب تقویت عزت نفس در کودک می شود. پس شاید لازم باشد روش های مدیریت احساسات را شناخته و آن ها را به پسر خود نیز منتقل کنید.
2. اجتناب کردن از انتقاد های بیش از حد
فرزندان پسر معمولاً در برابر انتقادها بسیار حساس هستند. پس برای تربیت فرزند پسر خود به بهترین نحو ممکن، سعی کنید تا ضمن یادآوری کارهای نادرست و بد او، از واکنش ها و عکس العمل های تند و افراطی بپرهیزید. به عنوان مثال، از گفتن جملاتی مانند خواهرت هیچ وقت از این کارها نمی کنه؛ تو من رو کلافه و خجالت زده می کنی بپرهیزید.
3. انتخاب کلام مناسب
به طور کلی، شیوه تربیتی دختران و پسران در بدو تولد تا چند ماهگی تفاوتی با یکدیگر ندارد. با این حال، با عظیم شدن فرزندان و رشد آنان، شیوه های تربیتی هر یک تفاوت های چشمگیری خواهند داشت. بنابراین می توان گفت که شیوه رفتاری با هر یک از فرزندان دختر و پسر متفاوت بوده و نیازمند روش های تربیتی متفاوت است.
به طور مثال، هنگامی که با پسران خود صحبت می کنید، باید جملاتی واضح، روشن، منطقی و به دور از هر شرح اضافی و حاشیه را انتخاب کنید.
4. در نظر دریافت نیمه دیگر شخصیت او
از جمله دیگر نکات ضروری در تربیت فرزند پسر این است که به فرزند خود بیاموزید تا در لباس پوشیدن مرتب بوده و به نکات مربوطه در این زمینه توجه کند؛ به آراستگی ظاهری، موهایش و سلامت جسمانی اش توجه کند. در حقیقت، این موارد همگی مسائلی هستند که شاید بسیاری از پدران به آن ها توجهی نداشته باشند. حال آن که فراهم کردن چنین شرایطی برای او بسیار مفید است؛ چرا که فرزندتان در آینده مرد خواهد شد و بدین ترتیب می تواند نظر اطرافیان را به خود جلب کند. بنابراین از اینکه فرزند پسر شما احساسات زنانه پیدا کند، نترسید؛ چرا که به هر حال احساس مرد بودن از پدرش که هم جنس خودش است، به او منتقل خواهد شد.
5. در نظر دریافت محدودیت برای او
به طور معمول، فرزندان پسر کشش بیشتری به سمت مادر خود دارند، اما در عین حال نمی توانند خیلی با او صمیمی شوند. بنابراین به عنوان مادر او، برای برقراری ارتباطی مناسب با پسر خود، اعمال بعضی محدودیت ها از جانب شما لازم و غیر قابل اجتناب است.
6. انجام ندادن تمامی امور
برای تربیت فرزند پسر خود اجازه دهید تا به عنوان فردی مستقل بعضی کارهایش را خودش انجام دهد. برای مثال، وقتی فرزندتان می خواهد کارهای کوچکی مانند بستن زیپ شلوار، بند کفش یا دکمه هایش را خودش انجام دهد، این اجازه را به پسرتان بدهید. همچنین می توانید او را ترغیب کنید تا خودش لباس هایش را بپوشد، دوش بگیرد و به کارهای شخصی اش برسد.
باید بپذیرید که فرزندتان روزی از شما دور خواهد شد و به همین دلیل نیاز است تا از احساس نیازش نسبت به خودتان بکاهید.
7. تبدیل شدن به یک الگوی اجتماعی
امروزه مادر و پدر علاوه بر صندلی مهم خود در خانواده، می توانند الگویی برای شناخت هویت اجتماعی فرزندشان باشند. در واقع، والدین می توانند پسرشان را به سمت اهدافش سوق دهند. بنابراین سعی کنید تا رفتار و گفتار مناسبی در جامعه داشته و موقعیت اجتماعی مناسبی برای خود و فرزندانتان فراهم کنید.
8. سپردن مسئولیت به او
برای تربیت فرزند پسر خود به عنوان فردی مسئولیت پذیر، سعی کنید تا وظایف کوچکی را در خانواده به او واگذار کنید تا فرزندتان در کارهای خانه شما را همراهی کند. برای مثال، از پسر خود بخواهید تا در درست کردن یک کیک عصرانه به شما یاری کند، از او یک قاشق بخواهید یا مسئولیت مراقبت از کودک دیگر خود را به او بسپارید. البته این موضوع در خصوص بچه ها با سنین بالاتر صادق است؛ ضمن اینکه نیاز است تا به صورت غیرمستقیم فرزندان خود را تحت کنترل داشته باشید!
همان طور که اشاره شد، روش های تربیتی فرزندان در سنین مختلف بایستی تفاوت هایی با یکدیگر داشته باشند؛ چرا که ویژگی های اخلاقی بچه ها با بالا رفتن سن آن ها دچار تغییراتی می شود. به همین دلیل، در ادامه یکسری نکات کاربردی برای تربیت فرزند پسر را بر اساس گروه های سنی مختلف (تا سنین 15 سالگی) مورد آنالیز قرار می دهیم.
نکات کاربردی در تربیت فرزند پسر در سنین مختلف
در رابطه با سن طلایی تربیت فرزندان دیدگاه های مختلفی از سوی روان شناسان مطرح است؛ به طوری که بعضی معتقد هستند از زمان تولد تا 5 سالگی، بخش مهمی از شخصیت کودک شکل می گیرد. از سوی دیگر، بعضی از روان شناسان نیز تئوری شخصیت پایه را مطرح می نمایند و معتقدند تا 16 سالگی شخصیت فرزندان شکل می گیرند و بعد از آن دیگر فرد تغییری نمی نماید. به هر حال نظرات متفاوت است؛ اما همان طور که تعیین است، هر دو دیدگاه بر اهمیت دوره کودکی و نوجوانی تأکید دارند.
1. تربیت فرزند پسر شیرخوار
همان طور که می دانید، تربیت بچه ها از دوران قبل از تولد و زمانی که کودک در شکم مادر است، شکل می گیرد. سپس مادر با تولد کودک، در دوران نوزادی باید به پرستاری از او توجه کافی داشته باشد و از این نکته غافل نشود که در همان سنین ابتدایی باید نظم و ترتیب را به کودک آموخت. به علاوه، توجه بدین نکته لازم است که کودک از هفت ماهگی مقصود ما را می فهمد، اما قادر به سخن گفت نیست. بنابراین باید در بیان کلمات دقت کافی داشته باشید و در سنین 2 تا 4 سالگی نوازش، محبت و مهربانی با کودک را در اولویت قرار دهید.
دقت داشته باشید که هر کودک شیرخواری بر حسب تفاوت های فردی، در برخورد با مادر و برای ارضای نیازهای فیزیولوژیکی، رفتار خاصی دارد. در این خصوص مادران باید اجازه دهند تا کودکشان خود برنامه غذایش را تنظیم نموده و تقاضای طبیعی اش را مشخص کند که چه موقعی باید شیر بخورد و در چه زمانی نیاز به خواب دارد.
2. تربیت فرزند 18 ماهه
کودک هجده ماهه به ظاهر عظیم شده است و جست و خیز دارد؛ اما از نظر نوع روابطش با مادر بسیار شبیه بچه شیرخوار است. همچنین گفتنی است که فرزند پسر در این سن بیشتر وابسته به مادر خود است. همچنین فرزندان در این سن از چیزهایی که می دانند یا توانایی انجامش را دارند، استفاده کافی می نمایند و نیازها و نیاز های خود را به سایرین می فهمانند.
بنابراین توجه داشته باشید که تا زمانی که فرزند شما نیازمند تمرین برای کسب مهارت های جدید است، انجام بازی های تکراری برایش بسیار مفید است. پس در این سن به او زمان دهید و تشویقش کنید تا کوشش کند، شکست بخورد و مجدد کوشش کند. در چنین شرایطی، پسر نو پای شما با استقلال بیشتری به جلو می رود.
3. تربیت پسر 2 ساله
تربیت فرزند پسر دو ساله به سبب تکامل نیافتن مغز کودک، اندکی سخت است. به علاوه، یک کودک دو ساله معمولاً چیز بسیار زیادی را از دنیا اطراف خود درک نمی نماید. با این حال، نسبت به سنین نوزادی خود بسیار باهوش تر شده است و به رفتارهای اطرافیان واکنش نشان می دهد. در واقع، دو سالگی سنی است که پدر و مادر باید برای تقویت ارتباطات خود با فرزندشان کوشش نمایند.
به عبارت دیگر، کودک در دو سالگی راه می رود، حرف می زند و می تواند اولین کلمات خود را ادا کند. بنابراین بسیار مهم است که والدین کلماتی مناسب به او بیاموزند. در نتیجه، می توان گفت که بستر اصلی شخصیت کودک با اولین کلماتی شکل می گیرد که در خانواده می آموزد. همچنین کودک در دو سالگی مفهوم خشم و دعوا را متوجه می شود و ممکن است گاهی با صدای بلند در خانه گریه کند؛ اما مفاهیمی مانند نفرت، حسادت و سایر موارد مشابه را درک نمی نماید.
به علاوه، دو سالگی برای فرزند پسر سنی است که به تحرک، خراب کاری و جنب وجوش می پردازد. از همین روی، ممکن است ناخواسته به سمت انجام کارهای خطرناک کشیده شود. بنابراین سعی کنید تا در این سن با دور کردن تمامی ابزارهای خطرناک از دسترس فرزند خود، محیط خانه را امن نگاه دارید.
4. تربیت پسر 3 ساله
تربیت پسر بچه سه ساله کمی آسان تر است. در این سن دامنه لغات و جملات بچه ها معمولاً گسترش می یابد. در نتیجه، فرزندان سخنان والدین خود را درک می نمایند و توانایی تجزیه و تحلیل آن ها را تا حدودی دارند! با این حال پسران در این سن هنوز هم به طور کامل و واضح متوجه تمام جملات و حرف های والدین خود نمی شوند. در نتیجه، برای برقراری ارتباطی مثبت با فرزند خود و تفهیم بهتر آنان، از جملاتی کوتاه و کلماتی ساده بهره ببرید.
همچنین سعی کنید تا ضمن کنترل شیطنت های فرزند خود، حس کنجکاوی و پرسشگری آنان را جوابگو باشید. به علاوه، در برابر رفتارهای از روی کنجکاوی و شیطنت های احتمالی آنان شکیبا، آرام و مهربان باشید؛ چرا که در غیر این صورت فرزندی پرخاشگر خواهید داشت. همچنین به یاد داشته باشید که فرزندان پسر به دلیل جنب و جوش بیشتر نسبت به دختران، بیشتر در معرض این مسئله قرار می گیرند.
5. تربیت فرزند پسر 4 ساله
چهار سالگی برای یک پسر بچه، دوره ای است که دامنه ادراکات او افزایش می یابد. در حقیقت، فرزند پسر در این سن به طرز چشمگیری با دنیا اطرافش ارتباط برقرار می نماید و می تواند دوستانی برای خود داشته باشد. همچنین او در این سن افرادی به غیر از اعضای خانواده را شناخته و دایره لغاتش گسترده می شود. در نتیجه، فرزندان پسر در این سن توانایی درک حرف ها، نصایح و صحبت های والدین خود را دارند. بنابراین امکان برقراری ارتباط با آنان ساده تر می شود. از همین روی، می توانید در سن چهار سالگی در کارهای روزمره به فرزند خود یاری کنید تا در عین عادت به استقلال شخصی، در انجام کارهایش دچار مشکل نشود.
به علاوه، در چهار سالگی کودک استعداد بسیاری برای یادگیری علومی مثل زبان، ریاضی و موارد را مشابه دارد. در نتیجه، در صورت تمایل می توانید بچه ها خود را از همین سنین در کلاس موسیقی، کلاس های درسی، زبان یا ورزش ثبت نام کنید. همچنین به یاد داشته باشید که بچه ها در چهار سالگی تمام جزئیات دنیا اطراف خود را جذب می نمایند و آن ها را مورد تجربه قرار می دهند. بچه ها در چهار سالگی و در صورت مواجهه با رفتارهای نادرست والدین، ممکن است لجبازی نمایند یا سعی داشته باشند تا خواسته های خود را به کرسی بنشانند. بنابراین در این سن از تحمیل رفتارهای خود به فرزندتان دوری کنید و برای حفظ روابط محبت آمیز با فرزندتان سعی کنید تا آرام، مهربان و شکیبا باشید.
6. تربیت پسر 5 ساله
تربیت فرزند پسر پنج ساله در مقایسه با پسر دو ساله از نظر سختی قابل قیاس نیست! به عبارت دیگر، بچه ها معمولاً در این سن چیزهای بسیار زیادی را از والدین خود مطالبه می نمایند. بنابراین به عنوان والدینی مطلع، باید بدانید که همه چیزهایی که پسرتان در این سن درخواست می نماید، به دست آوردنی نیستند و باید این موضوع را به کودک خود بیاموزید.
از سوی دیگر، مغز کودک در پنج سالگی توسعه یافته و اکنون توانایی درک اصول بهداشتی را دارا است. به همین دلیل، می توانید کارهایی مانند مسواک زدن، شستن دست ها و … را در این سن یا حتی از سنین کمتر به او آموزش دهید. همچنین فرزندان پسر معمولاً در سن پنج سالگی دوست دارند تا بیشتر اوقات خود را در بیرون از خانه بگذرانند؛ چرا که آن ها در سنین پنج سالگی و در خانه، جنب و جوش های فراوانی دارند که می توانند باعث آشفتگی محیط خانه باشند!
بنابراین دقت داشته باشید که به جای تنبیه یا خشونت نسبت به فرزندتان با او صحبت کنید. به عبارتی، بچه ها پسر به دلیل جنب و جوش بسیار می توانند باعث بر انگیختن خشونت والدین شوند. با این حال، به عنوان والدین فرزند خود باید بدانید که استفاده از این گونه رفتارها در تربیت پسر پنج ساله اثرات مخرب بسیاری در آینده و در شخصیت کودک دارد. در نتیجه، نیاز است تا محیط خانه را آرام نگاه داشته و اخلاقیات خاص کودک خود را درک کنید.
7. تربیت پسران 6 تا 10 ساله
بچه ها در این بازه سنی تا حدودی مطیع تر هستند. به طور خاص، فرزندان پسر کشش بیشتری به مادر خود دارد و اغلب منتظرند تا از رفتار او الگوبرداری نموده و سخنانش را به جای بیاورند! به طور کلی، در این بازه سنی روابط بین کودک و والدین، مانند دوران پنج سالگی و مطابق دلخواه مادر است. کودک از مادر اطاعت نموده و دوست دارد تا سخنانش را مو به مو اجرا کند. با این حال، در عین نیاز شدید فرزند به برقراری رابطه ای عمیق با مادر، او تمایل به استقلال و حفظ روابط شخصی خود دارد.
برای حفظ استقلال فرزند خود کوشش کنید تا او را با شخصیتی متعادل و دوست داشتنی عظیم کنید؛ در غیر این صورت فرزند شما به فردی پرخاشگر و ناسازگار مبدل خواهد شد که از تمامی کائنات شکایت داشته و گمان می نماید که حتی والدینش نیز او را دوست ندارند!
8. تربیت فرزند 11 تا 15 ساله
در این سن بچه ها، به خصوص فرزندان پسر، زیاد به والدین خود توجه و وابستگی ندارند. در حقیقت، فرزندان پسر در این سن در آستانه بلوغ قرار دارند. از همین روی، مسائل رشد و هورمونی به وجود آمده در او ممکن است منجر به بروز رفتارهای ناخوشایند و گاه غیرطبیعی شود. در این صورت، والدین باید بدانند که در این سن ضمن مراقبت های شدید از فرزند خود، به حریم خصوصی او تجاوز ننمایند؛ چراکه در این صورت رابطه عاطفی آن ها از هم گسسته خواهد شد.
همچنین به خاطر داشته باشید که از تحقیر، توهین یا مقایسه پسرتان با دیگران به شدت پرهیز کنید؛ چون انجام این اعمال موجب پرخاشگر و زورگو شدن آن ها در آینده می شود. در این صورت، فرزندان تحقیرشده بعد از رسیدن به استقلال سعی می نمایند تا وجود و قدرتشان را با توسل به زور به دیگران اثبات نمایند.
جمع بندی
در این مقاله، به آنالیز راهکارهای تربیت فرزند پسر پرداخته و تفاوت روش های تربیتی در سنین مختلف را بیان کردیم. بنابراین با بکارگیری هر یک از روش های مطرح شده در این مقاله، می توانید نسبت به برقراری روابط محبت آمیز با پسران خود اقدام نموده، فرزندی با رفتار، گفتار، عقاید و ارزش های درست تربیت کنید. همچنین در این صورت می توانید موقعیت اجتماعی مناسبی برای او در جامعه آینده فراهم کنید.
نظر شما در خصوص روش های تربیتی مذکور چیست؟ اگر روش های دیگری در راستای تربیت فرزندان، به خصوص فرزند پسر مد نظر دارید، آن را با ما و دیگر کاربران در میان بگذارید. همچنین شما می توانید برای یادگیری برخوردی مناسب، در شرایطی که کودک شما خشمگین می شود، با راه های ساده و موثر برای کنترل خشم بچه ها نیز در انگیزه آشنا شوید.
منبع: مجله انگیزه